Vincent Erdin
Op de afbeelding staat een mini drinkwaterzuiveringsinstallatie. Deze staat in Giethoorn in het huis waar de familie Maat heeft gewoond. Het gaat om een Engels product maar geeft aan dat men in Nederland en ook in Giethoorn de kwaliteit van het slootwater niet altijd meer vertrouwde.
Eigenlijk gebeurde er van alles in de sloot: drinkwater, water voor de was, voor de melkbussen etc. maar ook kwam er wel eens wat in het water terecht wat dat water vertroebelde. In een sterk agrarische samenleving als Giethoorn is geweest tot medio 1950 waren dat vrijwel alleen de koeien die voor enige verontreiniging van het oppervlaktewater zorgden.
Gietersen die met de boot het land in gegaan waren gingen niet terugvaren om een kan water op te halen als zij die vergeten waren. Zij keken naar de plek waar krabbescheer groeide en wisten dan met zeer grote zekerheid dat het schoon drinkwater was. Krabbescheer groeit alleen daar waar geen vervuiling is.
Met de komst van kunstmest in de landbouw en in het bijzonder de veeteelt komen er andere dan natuurlijke reststoffen in het slootwater terecht.
Op dat moment kan het handig zijn om voor het huishoudelijk gebruik een waterzuivering in de keuken te hebben staan en zeker te weten dat de thee en koffie van een goede smaak zal zijn en ook naar de betreffende melanges smaakt. Met een wazige geur van vervuild slootwater dat door de koffie heen te proeven is maak je geen sterke indruk op je bezoekers.
Kennelijk had men in Engeland al op een eerder moment behoefte aan een dergelijke voorziening en is die op enig moment naar Nederland overgebracht. In deze pot zitten enkele filters: carbon maar ook turf is geschikt om vuiltjes uit het water te filteren.
Los van de slootwaterdrinkende boeren die in de polder bezig zijn, er valt wel iets te zeggen voor het zuiveren van water. Vrijwel alle boerederijen langs de dorpsgracht in Giethoorn dateren van na 1825, kortom het dorp en de hele streek er om heen heeft het zwaar te verduren gehad van de watersnood van 2-4 februari 1825. Lange tijd hierna zal er sprake zijn brak water dat opborrelt voordat de zoetwaterbel weer voldoende tegendruk kan geven.
De watersnood van februari 1825 wordt in 2025 op verschillende plaatsen herdacht.
Drinkwater is zo vanzelfsprekend dat er nauwelijks bij stilgestaan wordt, toch is er alle reden voor om dat wel te gaan doen. Holland is al lang geen Holland meer in de zin van grote natuurbossen, hier en daar resteert nog een cultuurbos. Nederland is wel een laag lang en dat proces van langzaam maar zeker wegzakken gaat nog altijd door. Op een heel mensenleven een centimeter of 30 tot 40.
Maar Nederland nog langer associëren met een waterrijk land begint een forse uitdaging te worden om dat beeld te handhaven. Daar waar het neerslagpatroon voorheen heel gelijkmatig verliep wordt in de afgelopen jaren een wisselvalliger beeld zichtbaar. Met als direct gevolg dat de watervoorraden lang niet altijd meer op het gewenste niveau aangevuld kunnen worden, zeker niet meer bij gelijk blijven verbruik en een groeiende bevolking.
bijdrage geplaatst: 16 oktober 2023
afbeelding: auteur