Vincent Erdin
Zou Koningin Wilhelmina in mei 1914 deze gevelsteen hebben gezien? Zij was samen met Prins Hendrik op werkbezoek.
De streek tussen Westerblokker, Oosterblokker en Westwoud moet een belangrijk tuinbouwgebied zijn geweest. Anders dan in het Westland waar de glastuinbouw zorgde voor de bijnaam 'Glazen Stad' was het hier een cultuur die op het land of rondom de boerderij plaatsvond.
Hoeveel boomgaarden er in deze streek ooit zullen zijn geweest is moeilijk in te schatten, waarschijnlijk zijn er vele tientallen verdwenen. Om economische redenen: te klein en te weinig opbrengst, geen opvolger, de grond was nodig voor de uitbreiding van het dorp of de stad. Denk alleen maar aan de naam van de grootschalige uitbreiding van Hoorn: Kersenboogerd.
Nauwelijks goed zichtbaar achter de woningen aan de Noorderdracht zijn de boomgaarden en het Wijzenddijkje. Het gaat om laagstambomen, de vruchten zijn hier makkelijker te oogsten dan bij de traditionele hoogstambomen waar een ladder bij nodig is om de vruchten te kunnen plukken.
Een tweede reden waarom deze paar boomgaarden minder goed zichtbaar zijn is dat er windsingels ter bescherming omheen staan. Zouden de bomen in het 'open veld' staan dan kan een stevig windvlaag veel van de vruchten beschadigen. De windsingel breekt de windvlaag.
Toch laat deze gevelsteen zien dat de bewoner trots was op zijn werk in een boomgaard of tuinderij. Welke vruchten er gekweekt werden; het zal heel Hollands zijn: appels, kersen en peren. Vorige maand stond de bloesem in de verschillende boomgaarden weer uitbundig te bloeien.
Het is een vruchtbare streek: zon en water op zijn tijd.
Als de kweker eenmaal de schaapjes op het droge heeft kan er geïnvesteerd worden in luxe en huiselijk comfort. Dat mag iedereen zien: een mooie boerderij, een voordeur
Op de vraag welke kleur groen de voordeur heeft kwam het eenvoudige antwoord: mintgroen. Maar de waarschuwing was ook: niet alle mint is hetzelfde mint. Het zal van de verfmenger afhangen hoeveel pigment er in de basis wordt gedaan om er een mooie mintgroene verf van te maken.
Over die kleur groen: in een volgende bijdrage over wat elders in het land de kleur van een 'zieke smurf' wordt genoemd.
Of een fraai gemetselde schoorsteen:
Naast de genoemde vruchten moet West Friesland ook een belangrijk tuinbouwgebied zijn geweest voor verschillende koolsoorten: groene, rode- en witte kool. Daarnaast nog spruiten en uien. Verder de aardappel, denk aan het dorp Opperdoes met zijn eigen Opperdoezer ronde.
De Broekerveiling lag om de spreekwoordelijke hoek en makkelijk met de veldschuit te bereiken. 's Morgens vroeg geplukt nog diezelfde dag voor de klok.
Nog even over het Koninklijk bezoek: een gevelsteen maakt melding van dat bezoek. Toch een mooi gebaar om voor iedere voorbijganger zo'n niet alledaags bezoek blijvend in herinnering te willen houden.
De huidige streekbezoeken van de regerend vorst gaan aan de meeste inwoners voorbij. Ook al omdat veel meer mensen buitenshuis en buiten het dorp werken dan in 1914 toen iedereen in een straal van hooguit twee kilometer om het dorp bleef: op het land, de boerderij, de zuivelfabriek.
bijdrage geplaatst: 25 mei; gewijzigd 31 mei en 1 juni 2024
afbeeldingen: auteur.