Corry Blok-Plas
De UK 114 op zijn huidige ligplaats voor de Botterschuur op Urk.
De UK 114, met de naam “Jonge Jacob”, was oorspronkelijk een vrachtschip met de naam “Pieter Gerda”. Het schip is gebouwd in 1929 op een werf in Schoorldam.
Hierna wordt het de IJM 274 van de vissersmaatschappij Lamantijn met de gelijkwaardige naam Lamantijn. Vervolgens komt het schip in handen van A. Woord, woonachtig op Urk, die het schip als UK 114 met de naam “Jonge Jacob” in de vaart brengt. In 1969 zien Lennaert Nijgh en zijn toenmalige vrouw Astrid de oude kotter op Urk liggen en kopen het schip voor tienduizend gulden van de familie Woord. Lennaert Nijgh is de bekende schrijver van songteksten, hij heeft het schip vervolgens 33 jaar in bezit.
Wie kent Lennaert Nijgh niet? Hij schreef vele bekende liedjes. De prachtige “Pastorale”, gezongen door Ramses Shaffy en Liesbeth List. Vele nummers voor Boudewijn de Groot zoals Land van Maas en Waal, Testament, en uiteraard voor Astrid Nijgh het bekende “Ik doe wat ik doe”.
In de tijd dat Lennaert eigenaar is, ligt het schip veelal afgemeerd in Spaarndam vlak bij het gemaal met de dichtregels: “Het Spaarne stroomt, het Spaarne stroomt voorbij...”, ook een lied van Boudewijn de Groot. Maar Lennaert vaart ook regelmatig met zijn schip. Zo maakt hij bijna ieder jaar met “Jonge Jacob” de oversteek naar Engeland. Lennaert woont ook een tijd op het schip en draagt graag een Urker “boatjen”; dit is het rood-gestreepte mannenhemd dat onderdeel uitmaakt van de Urker klederdracht.
Wanneer Lennaert Nijgh in 2002 overlijdt, wil de familie hem dan ook begraven in een “boatjen”. Omdat zijn eigen hemd al een beetje versleten is, vraagt zij de Stichting Urker Botter of zij een nieuw hemd beschikbaar hebben. Dat is er op dat moment niet en tijd om er één te maken is er ook niet. Maar de Urker Jan Buurkes zorgt voor een oplossing: hij biedt spontaan aan om zijn eigen “boatjen” af te staan. Voorwaarde is wel dat eerst de knopen worden verwisseld want deze zijn antiek en moeten weer op een nieuw hemd van Jan gezet worden. De familie Nijgh is blij met het hemd en Lennaert is hiermee begraven.
Enige tijd later neemt de familie weer contact op met de Stichting Urker Botter. De erfgenamen vinden dat de UK 114 toch eigenlijk op Urk thuis hoort. De net opgerichte Stichting kan echter de erfbelasting niet betalen. Er volgt overleg met de Belastingdienst en de Stichting wordt een ANBI. Hierdoor is het mogelijk dat de UK 114 voor een symbolisch bedrag van 1 euro wordt overgedragen aan de Stichting. Op de volgende link is de UK 114 te zien met Urkers in “boatjen” en Urkerinnen in klederdracht tijdens de Urkerdag 2017. Zij zingen een lied, best mooi maar het is zeker geen lied van Lennaert Nijgh! Klik op: https://youtu.be/-Kx_PunVfRU?t=175
Het schip heeft sinds 2004 zijn ligplaatst in de Westhaven van Urk in de nabijheid van de Botterschuur. Het is mogelijk om met groepen de UK 114 af te huren voor dagtochten op het IJsselmeer.
Bron: Stichting Urker Botter
Foto door auteur, video door Richard Oost