Verhaal

Video: De spreekbuis van de gedupeerde vissers

Fallback image Zuiderzee Redactie icon location Harderwijk

Eibert den Herder (1876-1950) uit Harderwijk was fel tegen de Zuiderzeewerken. Zijn strijd tegen de Zuiderzeewet heeft hij verloren, maar toch heeft hij in zijn leven veel bereikt.

Eibert den Herder

Voordat Eibert den Herder een vooraanstaande activist werd, was hij een Harderwijker ondernemer. Hij had een kalkzandsteenfabriek en een visdrogerij in zijn stad. Om die reden had hij belangen bij het voortbestaan van de visserij, dat na de aanname van de Zuiderzeewet in 1918 in gevaar zou komen. Hij richtte zich voornamelijk op zijn eigen woonplaats, maar tegelijkertijd voelde hij betrokkenheid bij de gehele vissersbevolking rondom de Zuiderzee. Hij richtte in 1933 dan ook de landelijke Zuiderzeepartij op, die uiteindelijk weer werd ontbonden omdat de partij tijdens de verkiezingen te weinig stemmen had gekregen om een zetel in de Tweede Kamer te veroveren.

Wat wel tot zijn succesvolle nalatenschap behoort zijn de maatregelen tegen de negatieve gevolgen die de Zuiderzeewerken voor de visserij zouden veroorzaken. Zo kwam hij bijvoorbeeld met het idee om een opening in de Afsluitdijk te creëren die het zoete met het zoute water moest mengen. Ook zorgde hij ervoor dat er in 1925 een vaargeul kwam die het toerisme en de handel in Harderwijk in stand hield en het mogelijk maakte om over water een passagierslijn tussen Harderwijk en Amsterdam te openen.      

Niet alleen op economisch maar ook op cultureel gebied was hij betrokken bij de Zuiderzeevisserij. In korte tijd maakte Den Herder veel schilderijen die de visserijcultuur op de Zuiderzee door de eeuwen heen verbeeldden. Hij schilderde er maar liefst 70 in één jaar tijd. Het Stadsmuseum Harderwijk heeft een groot deel van zijn oeuvre in haar collectie opgenomen. 

In tegenstelling tot de vaargeul en de bloei van het toerisme in Harderwijk, heeft Den Herder het tijdens zijn carrière niet voor elkaar gekregen om ook de opening in de Afsluitdijk te bewerkstelligen. Maar zijn idee heeft uiteindelijk toch weerklank gevonden. Bekijk onder dit artikel het fragment uit De Lely-suite, een documentaire en muziekstuk die een ode brengen aan Cornelis Lely. Aan het woord is Emiel Hakkenes, journalist en auteur van Polderkoorts

Heb je ook een verhaal over Harderwijk? Kom op dinsdag 23 oktober om 19:00 naar het vertelcafé in Stadsmuseum Harderwijk en deel je verhaal met historica Eva Vriend de redactie van Mijnzuiderzee.nl! 

Productie: © 2018 Stichting CineMusica in samenwerking met Mirandas filmproducties en Thomas Geerts
Concept, regie & compilatie: Miranda van der Spek

Compositie muziek 'De Lely-suite': Thomas Geerts

Camera: Tim Guiking / Miranda van der Spek / Wouter Hoonakker (drone-opnamen)

Geluid en mixage: Robert Bosch

Interview: Ton Guiking / Tim Guiking / Miranda van der Spek

Muziek: Amsterdam Brass Quintet - extended ritmesectie  
 
Foto: 'Eibert den Herder toont een schilderij', Zuiderzeecollectie, vervaardiger onbekend