Verhaal

Piet van der Molen, een Enkhuizer met roots in Schokland

20130907_151629.jpg Corry Blok-Plas

Visserman en markante Enkhuizer Piet de Schokker

DSC02470 (2).JPG

Piet van der Molen was een Enkhuizer visserman met de EH 21. Eén van zijn voorvaders is rond 1832 vanaf het oude Zuiderzee eiland Schokland naar Enkhuizen geëmigreerd. Een kenmerk van de mensen uit Schokland is dat zij over het algemeen een grote neus hebben. Toch stond Piet niet bekend als de “Kokker(d)” maar als de “Schokker”. De familie van der Molen, de nazaten van de op Schokland geboren Klaas van der Molen, worden in Enkhuizen “de Schokkers” genoemd. Als er over Piet van der Molen gesproken werd dan had men het over Piet de Schokker.

Scan_20170411 (3) - kopie.jpg

Piet was net als zijn voorvader visserman van beroep. Hij viste, eerst samen met zijn broer Jan, met  de EH 21 op het IJsselmeer.  Zij visten voornamelijk met hoekwant op paling maar daarnaast werd er ook met netten snoekbaars, bot en spiering gevangen. Ik sprak met de dochters van Piet, Tiny en Marian, en zij hebben nog levendige herinneringen aan het vissersbestaan van hun vader. Moeder, die zat te spleten, vader, die netten aan het boeten of breien was en met hoekwant in de weer en zelf moesten ze helpen met het opkluwen van het nieuwe katoen voor het hoekwant. zie ook Het molentje van Van der Molen. Natuurlijk stond er zeer regelmatig vis op het menu. Paling ......... dikke en dunne, gestoofd, gebakken of gerookt, gebakken snoekbaars en spiering werd hen voorgeschoteld. Dit tot verdriet van de jongste dochter Marian want zij hield niet van vis. 

Piet rookte zelf de paling. Deze werden door zijn vrouw aan pennen geregen en te roken gehangen in de speciaal daarvoor gemetselde bak in de tuin. Als het klaar was dan kreeg het hondje Robbie als eerste een paling, die daar dan ook meteen zijn buik vol van had.

Scan_20170412 (2).jpg

Zo rond 1985, Piet heeft inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, wordt zijn visvergunning afgenomen. Er is ook geen opvolger want zijn zoon Klaas heeft gekozen voor een carrière buiten de visserij en gaat als kermisexploitant door het leven. Voor Piet stort zijn wereld toch een beetje in. Wat moet hij nu verder doen? Gelukkig biedt het in 1983 geopende buitenmuseum een oplossing. Als vrijwilliger brengt hij daar bijna de volledige week door met het boeten en breien van netten in een huisje. Ook is hij van plan om met zijn vissersboot, die hij zelf had laten bouwen, het IJsselmeer op te gaan met museumbezoekers maar dat is nooit echt van de grond gekomen. Hij kan het echter niet over zijn hart verkrijgen om de boot te verkopen.

Scan_20170411 (4) - kopie.jpg

Piet in "zijn huisje" op het ZZM

In Enkhuizen is Piet (wereld)beroemd. Iedereen kent Piet de Schokker, die op zijn brommer met aanhangwagentje zijn netten en stokken door de stad vervoerde. Toen hij echter op het buitenmuseum zijn ambacht vertoonde, werd hij pas echt wereldberoemd. Hoewel hij alleen Nederlands, nou ja, zeg maar “Henkuzers” sprak, belette dit  hem niet om met bezoekers uit alle windstreken te communiceren over de kunst van het netten breien en vissen. Hij sprak net zo gemakkelijk met Japanners en Italianen als met Duitsers en Amsterdammers. Hij werd duizenden malen gefotografeerd en kreeg regelmatig foto’s toegestuurd uit verschillende landen.

Piet is in 1990 overleden en daarmee verdween een markante Enkhuizer uit het straatbeeld en ook in het museum vonden ze het moeilijk om zijn plek op te vullen. Het huisje waarin hij altijd zijn netten breide werd afgesloten en is na 1990 nog slechts één seizoen open geweest toen in het kader van het thema dat jaar, hoe toepasselijk, een Schokkervrouw het huisje bewoonde.

huisje 1.JPG

Het betreffende huisje op het Zuiderzeemuseum.

Nog een leuk weetje over deze man. Piet van der Molen had een volumineus postuur en dat leverde hem een bijzonder uitstapje op naar de modewereld. Voor Dirk de Wit, de modezaak in Bovenkarspel, liep hij diverse malen als model mee in een modeshow!

Met dank aan Tiny en Marian van der Molen.

Foto’s uit archief Tiny en Marian van der Molen, ZZM