Erik Walsmit
De zangtraditie van psalmzingen met bovenstem wordt erkend als immaterieel erfgoed. Dat heeft het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed op 23 november 2013 bekendgemaakt. Hiermee is de traditie van het zingen met de bovenstem ook geplaatst op de erfgoedlijst van Unesco.
Psalmzingen met bovenstem wordt vooral beoefend in Genemuiden, waar het mogelijk is ontstaan, maar bijvoorbeeld ook in Staphorst en Urk. Mannelijke zangers zingen een tegenstem bij de psalmzang van de gemeente. Het stamt uit de tijd dat er nog geen orgels waren.
Het meerstemmig psalmzingen is op het oog een 'kleine' traditie, maar wel één verbonden met de godsdienstige geschiedenis van Nederland. Verder is de betekenis van het meerstemmig psalmzingen breder dan alleen een religieuze, de traditie is nauw verbonden met de culturele identiteit van Genemuiden en dus ook immaterieel erfgoed. De traditie van het vier-stemmig psalmzingen gaat terug tot in de zeventiende eeuw. Naar aanleiding van de in 1773 ingevoerde nieuwe berijming van de psalmen door de Staten Generaal, verscheen in 1780 een nieuwe vierstemmige psalmbundel, aangepast aan de nieuwe berijming, die in 1870 opnieuw werd uitgegeven.
Het psalmzingen met de Genemuider Bovenstem is zeker niet alleen een kerkelijke traditie. Bekend is dat in de negentiende en twintigste eeuw in menig Genemuider gezin na de maaltijd een psalm werd gezongen, waarbij de vader de Bovenstem zong om die door te geven aan zijn kinderen. Dat gebeurde ook wel in de stal tijdens het melken. Verder zongen gezinnen, families en gezelschappen thuis psalmen met of zonder Bovenstem. Tegenwoordig wordt de traditie levend gehouden door het Christelijk Genemuider Mannenkoor STEREO en de Bovenstemgroep Genemuiden. Daarnaast worden iedere zondag in verschillende kerken Psalmen met Bovenstem gezongen.
Bronnen:
http://bovenstemgenemuiden.nl/
