Op verschillende manieren kun je naar een museum kijken maar dat geldt in sterke mate voor het Zuiderzeemuseum. Eigenlijk maken alle deelcollecties het museum tot een veel groter geheel.
Kijk je naar de panden: de pakhuizen van het Binnenmuseum of de verzameling panden van het Buitenmuseum?
Kijk je naar de plaats van herkomst: dorp, stad, platteland etc.
Hier gaat het over de deelverzameling van de panden van Zoutkamp. Een vissersdorp dat door min of meer toevallige omstandigheden toch deel uit is gaan maken van het werkgebied van het ZZM. In de tijd dat de plannen voor het buitenmuseum steeds concretere vormen aan begonnen te nemen waren de plannen voor de metamorfose van Zoutkamp ook in een vergevorderd stadium.
Soms is het een optelsom. Via, via kwam de gemeente Ulrum in contact met het Zuiderzeemuseum. Voor een appel en een ei konden zeventien panden worden overgenomen.
De gemeenteraad van Ulrum ging akkoord, op een raadslid na die al over de horizon van de plannen heen dacht: ‘laten we toch een paar van die huisjes voor de toeristen bewaren’. Dat was namelijk het plan, na de afsluiting van de Lauwerszee (1968) zou er op grote schaal gerecreëerd gaan worden in het nieuwe Lauwersmeergebied. Het dorp Zoutkamp moest daarom klaargestoomd worden om en het verkeer en de toeristen op te vangen.
In de planontwikkeling werden 160 woningen afgebroken, een deel van het puin ligt nu als versterking van een pier van een van de eilanden op de zeebodem.
Dertien huisjes zijn naar Enkhuizen overgeplaatst. Daarna zat Zoutkamp met een gapend gat. Weliswaar is dat opgevuld met woningen een winkelgebied en een nieuw Dorpsplein en Dorpsstraat maar dat was het dan ook wel.
Toegegeven er moest wat gebeuren. De woningen stonden erg dicht op elkaar stak de een de hand uit het raam dan kon die de hand van de buur vasthouden. Bovendien was het erg hard nodig om de garnalenpellerijen uit het dorpshart te halen, vooral bij warm weer was dat een penetrante lucht.
Maar wie de huidige Dorpsstraat ziet kan daar niet direct warme gevoelens bij krijgen. Met een jaar of tien zal ook dit deel van Zoutkamp aan vervanging toe zijn.
Er zijn nog een paar stukjes die herinneren aan het Zoutkamp van weleer. Maar de geschiedenis herhaalt zich: er staan vervallen panden bij als rotte kiesjes. Misschien moet er in de gemeenteraad van Het Hoge Land een raadslid opnieuw aandacht vragen voor de waarde van het centrum met het oog op de toeristen. Want binnen een paar jaar gaat er weer het nodige op de schop: er komt een nieuw gemaal, de spuisluis wordt ook een schutsluis voor de recreatievaart en er komen fietsverbindingen. Het zou prettig zijn om dan op te merken dat de ‘ziel’ van het vissersdorp van weleer er ook weer spic en span bijstaat.
Bijdrage geplaatst: 27 maart 2023
Afbeeldingen: auteur