Jan Schilder
In 1963 doe ik samen met mijn broer Kees mee met een toertocht in de polder van 65 kilometer. Het was zo verschrikkelijk koud... en er stond een harde wind. Op een gegeven moment schaatsten we langs Grootebroek vlakbij de Esdoornlaan. Mijn broer was al verschillende keren gevallen en had al een kop met bloed. Dus op een gegeven moment zei hij: “laten we hier even rusten, in zo’n tuindersboetje.” Dus dat deden we en toen lag er een jonge knul met z’n armen omhoog en met een appeltje in zijn mond voor dood op de grond. Nou we verschoten ons wild. Ik sla die jongen op z’n wang en toen kwam ie wat bij. Ik zeg: wat doe jij hier? Hij mompelde iets van "moe, moe…ik moest effe rusten". Maar wij dachten: hij ligt hier compleet dood te vriezen. We hebben hem dus overeind geholpen, zijn schaatsen afgedaan en we hebben hem op de kant gezet. Wat er verder met hem gebeurd is weet ik niet… wij zijn verder geschaatst. Je maakt soms wat mee tijdens zo’n toertocht.
We gingen een keer met 5 man, waaronder mijn broer Theo, naar Peet in Andijk. Dat was een café en de eerste Enkhuizers van de dag kregen van de kroegbaas een gratig borrel. Op de terugweg vlakbij Enkhuizen reed Theo in een wak. Hij begon in paniek met zijn armen en benen te zwaaien en zwembewegingen te maken. Maar toen bleek dat zijn wak maar 20 cm. diep was. Toen hij weer stond, verdwenen net zijn schaatsen onder water. De rest lachen natuurlijk….
We reden ook wel met een vaste groep schaatsers, een groep van tussen de 20 en de 30 man. Die hebben verhalen… die schaatsten letterlijk wel eens over één nacht ijs. Je had daarbij van die waaghalzen, Jantje Slagter bijvoorbeeld... die kon op de punten van zijn schaatsen lopen en die was heel snel met klunen. Het was een heel licht baasje dus die kon vaak wel over dun ijs, maar de achtersten van de groep... die flikkerden dan door het ijs in het water…
Zelf ben ik ook wel eens met een paar jongens over de Vestinggracht geschaatst na één nacht ijs. Wij stonden toen de volgende dag in de krant als waaghalzen (zie foto boven het verhaal). Ik heb toen van Piet Klouwers, de toenmalige voorzitter van de ijsclub, op mijn donder gehad omdat ik als bestuurslid van die club het goede voorbeeld moest geven.
We startten zo’n tocht vaak bij de Koepoort, inschrijven bij het café van Roosendaal dat daar zat... en daar stapte je dus op het ijs, dan ging je rechtsaf richting Andijk en van Andijk ging je richting Bovenkarspel, dan van Bovenkarspel gingen we richting Wervershoof, zo gingen we zigzaggend door West Friesland heen. Tot je op een gegeven moment bij de watertoren van Hoogkarspel terecht kwam en dan ging je langs de spoorlijn weer terug naar Enkhuizen. Van Hoogkarspel naar Enkhuizen had je vaak wind tegen, oostenwind soms wel windkracht 8 of 9. De gevoelstemperatuur is dan ongeveer min twintig graden. Wel fijn als je dan een zeemlerenlap in je broek had.
Bij de schaatstocht op de Weissensee kon het ook zo verschrikkelijk koud wezen. Vooral bij de Dolomitenblick, de oostelijke oever, daar kwam nooit zon en was het net of je een ijskast in reed. Toen dacht ik ook van tevoren “ik moet hem warm inpakken”. Ik naar mijn buurvrouw, die een baby had... en heb ik van haar een inlegluier gekregen. Nou, dat was lekker warm! Alleen ik had er geen rekening mee gehouden dat ik ging zweten dus je begrijpt... op een gegeven moment zat ik daar met hele ijsbal…Dus toen moest ik even van het ijs af om die ijsluier te verwijderen en droge kleding aan te trekken.
Ik heb mooie herinneringen aan de Weissensee. Altijd met een leuke groep vrienden ernaartoe.
Gesponsord door de Enkhuizer Almanak.
Maar terug naar de oude tijd… Op een zondag, Nieuwjaarsochtend, gingen we van hier naar Lutjebroek. Daar heb je een groot water met een eilandje erin...Wij volgden de sporen van andere schaatsers… alleen stopten die opeens. Jan Krul zei: "’t ken wel, ‘t ken wel..."maar toen stond ie tot ‘hier’ in het water en moest ie terug maar het vroor dat het kraakte. Hij moest ‘opzij’ door de deur heen...want alles aan hem was bevroren…
Ja, dat waren nog eens tijden. Je was jong en onbezonnen. Ik denk er met veel plezier aan terug en ook nu er waarschijnlijk weer goed ijs aankomt, zal ik ze zo niet meer meemaken.
Lees ook over de wedstrijden van Jan Schilder: Sporter in hart en nieren
Foto’s: archief Jan Schilder
Opgetekend door Yvonne Noorman, geplaatst door Corry Blok-Plas