Q. Langedijk
Foto Siewert Ruiter
Omdat ik als bouwerman (tuinder) altijd veel tijd had in de winter, zette ik mij al vroeg in voor de ijsclub van Enkhuizen. In 1956 kwam ik officieel in het bestuur als werkend lid. Er zaten meer bouwers en boeren in, maar ook vissermannen waren van de partij. In die tijd was de verlichte baan altijd op het Rad, en op het Handvastwater werden kortebaanwedstrijden gehouden. Ik was vaak samen met mijn neef, Jan Langedijk, tijdwaarnemer bij die wedstrijden, ieder van een rijder.
De baan op het Rad werd eerst nog met de hand geveegd; de ijsclub bezat 10 houten vegers. Ik had een freesmachientje, een ouwe Bungartz, en heb daar bij Jo de Bruin, het constructiebedrijf, een ijzeren schuif voor laten maken. Ook maakte hij een band met noppen voor extra grip op het ijs. En zo werd ik eigenlijk de vaste baanveger van de Enkhuizer ijsclub. Mijn broer Piet hielp ook wel eens met het vegen, maar hij was meer van het handvegen.
Een handveger op de vestinggracht met de molen van Van Galen op de achtergrond. (1870)
In de zeventiger jaren hebben wij met een paar man ook nog een borstelmachine gemaakt en beschikten wij over een sneeuwblazer. Het oude spul is uiteindelijk vervangen door een Agria 12pk borstelmachine. Deze trok altijd veel bekijks, vooral ook van de kinderen. Zie de foto boven het verhaal.
Het is inmiddels een bekend verhaal dat ik een keer met het vegen van de ijsbaan door het ijs ben gezakt. Het verhaal werd steeds groter, maar het viel eigenlijk wel mee. De veger was er al overheen en ik zakte weg door het te dunne ijs en stond tot aan mijn knieën in het water. Dus zo sensationeel was het allemaal niet. Ik ben een andere keer meer geschrokken… Ik veegde niet alleen de ijsbaan (later) in de Weeshuispolder, maar alle grachten in de stad en de vestinggracht. Ook maakte ik de weg vrij voor schaatsers richting Andijk, na de ruilverkaveling tot aan het gemaal.
Op een vroege ochtend in januari 1979 kwam ik met de borstelmachine vanaf de ijsbaan richting stad. Het was nog donker en toen onder de Oude Gouwsboom zakte ik met machine en al weg. Ik schrok me rot maar gelukkig voelde ik snel weer hard ijs onder de voeten. Wat bleek… de brandweer had bij het blussen van een grote brand in een woonhuis op het Handvastwater veel water op het ijs gespoten. Onder de boom stond zo’n 20 cm water op het ijs en dat was ’s nachts alweer bevroren, maar te dun om mij en de machine te dragen. Ik dacht effe: “daar ga je Q” maar het liep gelukkig goed af…
achter de borstelmachine over de Enkhuizer grachten 
Al met al ben ik dus ruim vijfenveertig jaar bestuurslid van de ijsclub geweest. Bij mijn afscheid in 2002 kreeg ik een delfs blauw tegeltje en een dasspeld van de Gemeente Enkhuizen. Nou draag ik nooit dassen maar ik waardeer het gebaar.
Q krijgt de dasspeld opgespeld door burgemeester De Vreeze
Ook mijn vrouw Annie heeft altijd veel voor de ijsclub gedaan. De vrouwen stonden naast de vaste kantinekrachten, Jo Spaan en Dries Domburg, vaak achter de bar. Zij maakten koffie, chocolademelk, glühwein en punch. Ook maakten zij de hele handel schoon na sluiting.
V.l.n.r. Nel Goos, Corrie Spaan, Annie Langedijk, Jet Klouwers, Trineke Langedijk, Jannie Franx, Hetty Groot, Gré Appelman.
Wij hebben het altijd met veel plezier gedaan, maar op een gegeven moment is het tijd voor een nieuwe generatie. Mijn dochter Ank zit nu in het bestuur, de appel valt niet ver van de boom…
De afgelopen week hebben Annie en ik samen van achter de ramen de ijspret op het Hoenderpad kunnen bekijken. Jammer dat het van korte duur was.
Annie en Q Langedijk- Mens
Lees ook over de Elfstedentochten van Q: Elfsteden- en andere tochten
Foto’s uit archief Mevrouw A. Langedijk- Mens
Foto boven het verhaal gemaakt door Siewert Ruiter.
Opgetekend 15-02-2021 door Corry Blok-Plas