Verhaal

Overstroming 1916 - Ooggetuigen 2 - Paul van Beijeren

Ooggetuigen - Eemnes (2) Paul van Beijeren

Fallback Image Profiel Harm Boerma

Henk van Hees interviewt in de jaren tachtig in Eemnes ooggetuigen van de Overstroming in 1916. Hieronder het verhaal van Paul van Beijeren.

Overstroming 1916 - Eemnes Binnen, omgeving kerk het Dikke Torentje

Bijschrift uit 1916: In geen 36 jaar was in deze streken het water zo hoog geweest

Paul van Beijeren (1900-1990) woont in 1916 op Meentweg 19.

“Het water kwam ’s avonds rond acht uur. Mijn tante Kee van Beijeren woonde in de boerderij op Wakkerendijk 1. In de kamer hadden ze een kabinet met onderin drie laden. Die werden bij het stijgende water op tafel gezet. Ook daar kwam het water. Het was nog nooit eerder zo hoog gekomen. Tot aan de lamp. De groepdeuren* waren helemaal weggespoeld naar Baarn.
Tante Kee droeg een muts met oorijzer. De muts lag in de lade en was nat geworden. Daarom had tante Kee op zondag geen muts om naar de kerk te gaan. Bij deze overstroming was er aan de noordkant van hun huis twee meter van het dak afgespoeld.

De dijk bij de herberg ‘Het Rooie Kruis’ naast het Dikke Torentje in Eemnes-Binnen begon in die nacht te verschuiven. Daarvoor reden de Binnendijkse boeren snel zand en mest aan. Het oude huis van Peter Gieskens dat achter het Dikke Torentje stond, liep ook volledig onder water. Dat gebeurde wel vaker in de wintertijd. Peter Gieskens en zijn gezin werden dan meestal van verschillende kanten geholpen. Om die reden schijnt Peter nog wel eens de volgende –historisch geworden- woorden gesproken te hebben: ‘Geef ons heden ons dagelijks brood en ieder jaar een watersnood.’

Cornelia van Isselt woonde bij het Dikke Torentje in een huis achter de Wakkerendijk (nr. 57). Ze was kort voor de ramp overleden. Toen het water ging stijgen is haar lijk ’s nachts nog weggebracht naar de boerderij van Wous Stalenhoef, die aan de overkant van de weg lag (nr. 212).

Jan Luijf lag doodziek in de opkamer van zijn huis (Wakkerendijk 9). Toen het water tot aan zijn bedstee kwam brachten ze hem op een leer** naar Jan Groen, die aan de overkant op Kerkstraat 1 woonde.

De Meentweg werd het zwaarst getroffen. Bij het huis van Willem Bieshaar (op nr. 125) werd de voorgevel weggespoeld. Het huis van Hein van Wijk (nr. 123) werd ook vernield. Daar spoelden zijgevel en voorgevel weg. Een tweede doorbrak vond plaats bij het huis van Teus Elders (nr. 107). In de paniek die ontstond schijnt de vrouw van Teus geroepen te hebben: ‘Teus is verdronken met alle koeien.’ Al het vee moest snel weg, richting Blaricum. De koeien van Jan Makker (nr. 85) en Willem van de Brink (nr. 75) konden blijven staan. Hun boerderijen stonden op de hoogstgelegen punten langs de Meentweg.

Wij woonden toen in en boerderij op Meentweg 19. Hier kwam maar een beetje water over de dijk. Bij ons gingen de koeien ’s middags 14 januari pas weg naar Blaricum. Vader dacht dat het water niet hoger zou komen dan de hoge driest van Teus Blom (nr. 35). Toch kwam het water er over. Bij ons stond de deel helemaal blank, maar het woonhuis bleef droog. Gerrit Nok (van Klooster) woonde achter ons. Hij had een paar geiten en kippen en die hebben nog bij ons op de opkamer gezeten.

De oude boerderij van Eek (nr. 65) lag laag en kwam zover onder water, dat je er met een boot in voer. In de boerderij van Evert van ’t Klooster (nr. 91) was het nat tot boven de kachelplaats.

*Deurtjes waardoor de mest uit de stal kon worden afgevoerd
**Ladder
Foto: Historische Kring Eemnes

-.-.-.-.-

De interviews van Henk van Hees verschenen bij herdenking van de ramp in 1986 in het Kwartaalblad van de Historische Kring Eemnes. In het blad is ook een aantal brieven met herinneringen van Eemnessers afgedrukt. Onder de titel ‘Ooggetuigen’ vindt u op Mijn Zuiderzee een selectie. Om de leesbaarheid te bevorderen zijn de oorspronkelijke teksten soms wat geredigeerd.
Omdat de interviews bijna zeventig jaar na dato plaatsvonden, moet er rekening mee worden gehouden dat het gaat om persoonlijke herinneringen, die na zoveel jaren kunnen afwijken van de werkelijke gebeurtenissen.