De "Bep Glasius" op haar vaste ligplaats in Enkhuizen
De veerdienst Enkhuizen – Stavoren stamt uit 1886 en is daarmee (één van) de oudste veerdiensten over de Zuiderzee. Het traject was een onderdeel van de spoorlijn Amsterdam – Leeuwarden via Enkhuizen. Het station van Enkhuizen dateert van 1885 en in de jaren 1886 tot 1936 werden de spoorwagons in de spoorhaven van Enkhuizen overgezet van de rails op een stoomveerpont om de reis over de Zuiderzee te maken en vervolgens in Stavoren weer op de rails te worden geplaatst om het laatste deel naar Leeuwarden af te leggen.
Tegenwoordig onderhoudt de veerboot “Bep Glasius” het traject over het IJsselmeer van Enkhuizen naar Stavoren en kunnen reizigers nog steeds per trein van Amsterdam naar Leeuwarden via de boot, echter alleen van april t/m oktober. In de winter moet je tegenwoordig het hele traject per trein afleggen en ben je van Enkhuizen naar Stavoren maar liefst 4 uur en 37 minuten onderweg, als alles meezit!
Op een warme dag eind juli 2019 beperk ik mij tot het vaargedeelte van Enkhuizen naar Stavoren vv. en ontmoet ik op de boot schipper Jan Romkes, een Urker in hart en nieren. Hij woont op Urk en is zeker niet van plan die mooie plek te verlaten. Toch is hij die dag niet verdwaald; hij vaart al sinds 2000 op dit traject en deze boot.
Jan Romkes (1980), geboren op Urk, komt uit een grote vissersfamilie maar heeft zelf slechts een halfjaartje gevist toen hij 16 jaar was. Daarna heeft hij een opleiding tot elektricien gedaan en werkte in de vakanties op de Urker boot, de “Prins Claus”, de veerboot naar Enkhuizen. Beide veerdiensten waren onderdeel van Connection Water, waar hij na zijn opleiding ging werken. Later haalde hij in Rotterdam nog zijn schippers- en radardiploma’s. Voor Connection heeft hij op verschillende boten en trajecten gevaren maar in 2002 koos hij voor Rederij V&O, die de dienst Enkhuizen – Stavoren van Connection overnam. Jan vindt het fijn om iedere avond terug te keren naar Urk en, dat vooral, naar zijn vrouw ………. Zij is zijn hobby!
Jan Romkes op de brug van de “Bep Glasius”
In het verleden moest hij nog wel eens ’s avonds met de Bep Glasius naar Amsterdam, die daar dan als partyschip rondvoer. Ook moest hij een keer met het schip naar Sail Amsterdam en werkte toen 33 uren achter elkaar. Dat hoeft niet meer van Jan. Hij vaart vijf dagen per week driemaal heen en weer naar Stavoren en maakt incl. reistijd weken van 74 uur en dat is mooi genoeg. Als je de ritjes per auto van Urk naar Enkhuizen meetelt, dan doorkruist Jan maar liefst acht keer per dag de oude Zuiderzee! Je zou er het heen en weer van krijgen maar Jan houdt van het water en voor hem ziet het IJsselmeer er iedere tocht weer anders uit ………… er is altijd wat te zien! Zo zag hij eens toevallig een meisje hulpeloos in het water liggen, dat toen gelukkig gered kon worden van een verdrinkingsdood.
Hij leerde mij dat als de vuurtoren De Ven in lijn ligt met die van Urk, je een rechte koers kunt zetten naar Amterdam. De vuurtoren op Urk is ook door Amsterdam opgericht en was, evenals die van Enkhuizen, Marken en Durgerdam, belangrijk voor de route vanaf de Waddenzee naar Amsterdam. (lees voor meer info hierover de verhalen over de Vuurtorens op deze site)
Jan heeft in de winter drie maanden vrij om zijn vele gewerkte uren in de zomer te compenseren. Uiteraard gaat hij dan met zijn vrouw op vakantie naar een warm land, Midden-Amerika en de Caribische eilanden hebben de voorkeur. Daarnaast helpt hij zijn zwager met de aanleg van elektriciteit in nieuwe tuinschuren, daarbij komt de elektricien in Jan weer naar boven! Maar hij vaart in die tijd ook wel eens op een duwboot door het land en gaat een enkele keer mee op een vissersboot van familie. Dus toch …………vissen! Ik had niet anders verwacht van een Urker want dat blijft hij bovenal. Op Urkerdag gaan hij en zijn vrouw in Urker klederdracht gekleed en Jan heeft geluk, want zijn moeder maakt de Urker pakken. Zie Urker klederdracht . Als je die moet kopen, dan ben je een hoop geld kwijt. Een karpoes draagt hij niet want hij houdt niet van hoofddeksels zoals ook te zien is op de foto. Wel in schipperstenue maar zonder schipperspet!
Voor meer informatie over de karpoes: zie Voorgoed verdwenen van Urk
Met dank aan J. Romkes.
Foto’s door auteur