Vincent Erdin
Het Zuiderzeemusuem had het tij mee. In de periode waarin de eerste contouren van de opzet van het Buitenmuseum duidelijk werden maakten tal van gemeenten zich op om rigoreus de bezem te halen door de sloppenwijken in het centrum. Het bordje: ,,onbewoonbaar verklaarde woning" was menigmaal te zien. Straten vertoonden een desolaat beeld, onbewoond en verlaten. Gemeenten hadden soms megalomane plannen: een nieuw stadshart een nieuw winkelcentrum, opgestuwd in de vaart der volkeren. In ieder geval: weg met de oude schoenen in dit geval oude woningen.
De sanering kreeg forse steun vanuit Den Haag er was veel geld beschikbaar. En de voorbeelden liggen voor het oprapen waar de slopershamer behoorlijk heeft toegeslagen: Harderwijk, Vollenhove en Zoutkamp. Het zijn drie plaatsen waar relatief veel panden van zijn overgebracht naar het Buitenmuseum in Enkhuizen dat toen net in aanbouw was.
Maar hoe zijn die gaten dan weer opgevuld. In Harderwijk is er inderdaad een nieuw winkelcentrum met dezelfde naam opgebouwd: Vuldersbrink, in Vollenhove en Zoutkamp zijn straten of delen van straten verdwenen en niet meer opgebouwd. Bij de nieuwbouw die er voor in de plaats kwam herinnert niets meer aan de idylle van de verdwenen panden. Maar hoe zo idylle?
Is het wonen met tenminste 7 personen op een klein oppervlak een levensdroom? Niemand heeft enige privacy, je hoort en ziet alles van elkaar. Nu (in 2016) heeft iedereen wel een eigen kamer.
Dat het ook anders kan bewijzen de binnensteden van Deventer en Zutphen. Het waren twee ontwikkelingen die parallel liepen: waar de ene gemeente driftiog aan het slopen was bewaarden de twee IJsselsteden hun verleden om ze via Stadsherstel grondig op te knappen. Het is mede de reden waarom deze twee plaatsen en met name het centrum heden ten dage zoveel toeristen trekt.
De gemeente Vollenhove wilde nu zestig jaar geleden maar een ding: saneren, zowel de stadsboerderijen verdwenen en de krotwoningen ruimden ook het veld. Er zijn enorm grote gaten geslagen.
Op de oude foto van medio 1920 staat een vissershuisje in de oude vertrouwde omgeving en bewoond gebleven tot het najaar van 1970. De laatste bewoner kwam in 1951 vanuit Zeeuws Vlaanderen met zijn vrouw om in Vollenhove een eigen handel te beginnen, in dit huisje zijn kinderen geboren en groot geworden. Op de foto zien we echter twee huisjes, let op de twee voordeuren in de zijgevel. Alleen het voorste huisje (met bank en kippenhok) is bewaard gebleven en staat in het Zuiderzeemusueum als VN 1, achter het straatje Zoutkamp en evenals in Vollenhove staat het tegen de dijk van het IJsselmeer.
Op de tweede foto is het hedendaagse straatbeeld te zien, gewoon een recht toe recht aan woning uit de jaren zeventig/ tachtig zoals er zoveel zijn gebouwd. Op deze plaats heeft ooit het huisje gestaan wat in januari 1971 per schip over het IJsselmeer naar Enkhuizen is overgebracht.
De derde foto laat een paar huizen Aan Zee zien waarvan het witte huisje nog sterk doet denken aan het huisje zoals dat nu in Enkhuizen staat. Het is goed mogelijk dat dit ooit twee huisjes waren maar in de loop van de tijd en de nodige verbouwingen later samengevoegd is tot een en daardoor veel groter lijkt. Het huisje valt op in de rest van de gevelrij evenals het huisje links met een aparte dakvorm, dit type huizen vormde het straatbeeld Aan Zee en zijn de dans van sloop ontsprongen.
Inmiddels is ook in Vollenhove het tij gekeerd. In 2011 stond er in de Doelenstraat nog een oude veeschuur, het was bekend dat die zou gaan verdwijnen en inderdaad er staat inmiddels een nieuwbouwproject op diezelfde plaats. Maar de opdrachtgever heeft de architect gevraagd om de stijlkenmerken van de veeschuur mee te nemen in het nieuwe ontwerp. Dat is goed gelukt. De afbeeldingen van Doelenstraat 9 Vollenhove zijn te vinden in de beeldbank www.gemeentearchiefsteenwijkerland.nl (zoeken op Doelenstraat Vollenhove).