Vincent Erdin
In Veno (Vollenhove) is het al decennialang gebruik om met een groep tussen Kerst en Oud en Nieuw bij elkaar te komen en het jaar te evalueren of de sterke verhalen op hun merites door te nemen. Wat ooit bij de vissers begon is nu een goed gebruik bij de jongere garde.
Vissers hadden het hele jaar door geen tijd voor dergelijke sociale bezigheden maar als ze dan aan de wal waren dan wilden ze het er ook wel even van nemen. Mannen onder elkaar. In een oud bouwvallig huisje wat stoelen bij elkaar misschien een oliekachel om het nog enigszins behaaglijk te hebben en dan de verhalen. Dat was het begin van de traditie van de Oudejaarshuisjes. Maar in de jaren zestig verdwenen als die bouwvallige panden uit het stadsbeeld van Vollenhove als sneeuw voor de zon. Het Buitenmuseum voer daar wel bij want niet minder dan 5 panden zijn overgebracht naar Enkhuizen. Misschien wordt het eens tijd om in een van die huisjes iets te vertellen over die traditie van de vissersbevolking.
Omdat er geen huisjes meer beschikbaar zijn voor dit jaarlijkse gebruik worden er nu Oudejaarsketen van stal gehaald. Gedurende tien dagen staan ze her en der in groepjes op een paar locaties. De belangrijkste nederzetting is achter het Multi Functioneel Centrum De Burgt. Op de afbeeldingen is ook te zien dat de ene Oudejaarskeet wat kleiner is dan de andere. Sommige zijn ook voorzien van een naam:
Bacchus, Casa Nova of gewoon Zuipkeet, aan duidelijkheid laat het in ieder geval niets te wensen over.
Het zijn allemaal keten die in gebruik zijn bij evenzoveel vriendengroepen die dan om een uur of elf 's avonds de eerste schreden op weg naar de keet zetten en dan pas weer een uur of acht later naar een bed terugkeren. Kortom een donkere bedoening maar de sterkste verhalen vertel je ook pas later op de avond en vandaar dat het op de gemaakte afbeeldingen uitgestorven rustig is. Vrijwel iedereen moest nog bijkomen van de avond daaraan voorafgaand en op adem komen voor de volgende avond.
De Oudejaarshuisjes en -keten zijn verbonden met Vollenhove maar inmiddels staan er ook een paar in Sint Jansklooster, Blankenham en Blokzijl. Deze plaatsen liggen in de gemeente Steenwijkerland, verder is het geen landelijk verschijnsel.
Niet duidelijk is of het gebruik al veel verder teruggaat dan de jaren zestig, de eerste vervallen woningen zijn al in de jaren dertig van de twintigste eeuw bekend. Mogelijk dat er toen op kleine schaal al eens een Oudejaarshuisje werd gebruikt.
In de jaren dertig was een deel van het pittoreske Zuiderzeestadje Blokzijl zwaar in verval geraakt. Woningen die nu een prachtige parel zijn werden toen voor een habbekrats te koop aangeboden. Er waren dus mogelijkheden. Misschien ligt de geschiedenis nog eens een tipje van de sluier op.
bijdrage geplaatst: 28 december 2017
afbeeldingen: auteur