Grenzen

Op een landweggetje in het buitengebied van Hindeloopen op weg naar Workum (provincie Friesland) staat ineens een opgeknapte grenspaal. Waarschijnlijk is dat vrij recent gedaan want de wapenschilden van de twee voormalige gemeenten Hindeloopen en Workum zien er spic en span uit. 

Helaas blijft het bij deze ene paal, het is ook weinig functioneel om in de omringende weilanden nog meer grenspalen te plaatsen het vee heeft er geen belang bij maar uit cultureel oogpunt zou het een mooie toevoeging zijn aan het historisch besef van de twee gemeenten: hier liep vroeger de grens.

Omdat tegenwoordig vrijwel alles digitaal is vastgelegd heeft zo'n grenspaal geen betekenis meer. Vlak naast de grenspaal staat een nieuwe boerderij, omdat het een vrij bijzonder bouwwerk wordt komt die boerderij nog wel eens terug in een andere bijdrage. 

Van de naastgelegen oude boerderij lijkt het adres gewoon bekend: Lieuwe Klazes Laan in Workum (topografisch kaartbeeld 1966) ook daar is geen misverstand over. De landerijen die bij deze boerderij horen zullen in twee verschillende gemeenten liggen. De grenspaal op het pad geeft slechts een veel te globale indicatie aan, in het landschap loopt een gemeentegrens tamelijk grillig dwars over de percelen heen en zonder enige logica.

Voor handelsreizigers, bedelaars of gauwdieven zou de grenspaal in de 19e eeuw misschien functioneel kunnen zijn geweest. Dit pad was de kortste route tussen beide steden en per stad konden weer andere regels van toepassing zijn. Stond bij de ene plaats de veldwachter je op te wachten wegens een overtreding van de Algemene Politie Verordening, na de grenspaal was je in een veilig gebied. 

 De herindelingsgeschiedenis van Hindeloopen en Workum begint in 1984 dan worden de gemeenten met nog een paar andere gemeenten heringedeeld tot de nieuwe en grotere gemeente Nijefurd. Nijefurd bestaat naast Hindeloopen en Workum nog uit Hemelumer Oldeferd en Stavoren. Het wordt daarmee een grotere plattelandsgemeente in het zuid westen van de provincie Friesland. In 2011 gaat de gemeente Nijefurd op in de veel grotere gemeente Sud West Fryslân met Sneek als hoofdplaats. Sud West Fryslân bestaat uit de voormalige gemeenten: Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wonseradeel en Wymbritseradeel. Een gemeente met een groot oppervlak: 841 km2 (waar vrijwel het hele Friese merengebied deel van uitmaakt) en slechts 90.000 inwoners, ruimte om te wonen heb je hier nog wel.  

bijdrage geplaatst: 22 oktober 2018

afbeeldingen: auteur