Vincent Erdin
Tussen 28 mei en 31 augustus 1823 lopen twee studievrienden een rond door Nederland. In hoofdzaak is het een wandeltocht maar als het weer te slecht is dan wordt er gebruik gemaakt van de postkoets of de trekschuit. De overtocht van Enkhuizen naar Urk gaat met een beurtveer zoals er in die zo veel waren op de Zuiderzee.
Voor een kleine serie worden enkele plaatsen in de provincie Friesland uit het dagboek van Ven Lennep en Hogendorp belicht. Het is nu bijna 20- jaar later, de plaatsnamen die in de beschrijving genoemd worden bestaan nog steeds. De vervallen staat van woningen, straten of dorpen die soms kernachtig wordt beschreven bestaat niet meer. Is herkennen van wat zij dan hebben gezien en opgetekend in deze tijd nog mogelijk?
Dat is een beetje de uitdaging. Een landelijke fietsroute LF 22, doet min of meer hetzelfde. Een forse ronde om de Zuiderzee met enkele varianten. Zo wordt de Afsluitdijk in de route opgenomen, of een verkorting van de route door gebruik te maken van de veerdienst: Enkhuizen - Stavoren, of via de Flevopolders te gaan. Mogelijkheden die Van Lennep en Hogendorp, op de veerdienst om de oversteek naar Urk na niet hadden.
De start voor deze serie ligt in Stavoren, misschien dat de digitale wandeling niet helemaal chronologisch verloopt maar dat is geen halszaak.
Op blz. 60 van het boek: Lopen met Van Lennep (2001) staat een korte maar bondige omschrijving van Stavoren: ,,een ellendig toonbeeld van vervallen grootheid". Daar kan het stadsbestuur het mee doen. De vraag is of zij dat ook ter sprake hebben gebracht. want het doel van hun tocht was om contacten te leggen in de hoop dat zij daar in de komende carrière na hun afstuderen iets aan zouden hebben. Over de vervallen staat van de stad horen zij iets van de kasteleinsvrouw die spreekt over de voormalige scheepswerven die er ooit waren geweest. Het kan bijna niet anders of zij zijn vanuit Gaasterland via de Voorstraat de stad binnen komen lopen. Langs de Delf stonden boerderijen en de voorname huizen van de stad. Er is geen enkele boer meer die de boerderij nog voor de agrarische bestemming gebruikt, enkele voorname huizen staan er nog wel.
Stavoren is een van de elf steden, ligt aan de Zuiderzee en had een handelsvloot op de Oostzeelanden. Dat bracht geld in het laatje. Dat het later armoe troef is geworden kan niet alleen toegeschreven worden aan het verhaal van het ,,Vrouwtje van Stavoren" maar heeft alles te maken met het verzanden van de haven. Als er geen geldmiddelen zijn om de vaargeul op diepte te houden dan is het einde oefening en verdwijnt de handel. Dat is het lot van Stavoren geweest en vanaf dat moment is het een kleine plaats aan het eind van een spoorlijn met een overstap mogelijkheid tussen april en september op de boot naar Enkhuizen.
Wie het kleine niet eert is het grote niet weerd, en zo heeft deze stad toch zeker z'n charmes.
bijdrage geplaatst: 20 maart 2020
afbeeldingen: auteur
