Vincent Erdin
Je hebt een avriendin en wilt die een keer ergens mee naar toe nemen. Zelf heb je goede herinneringen aan het Zuiderzeemuseum, dus waarom niet samen een keer een dagje naar Enkhuizen. Dat het bij aankomst nog plenst van de regen valt eigenlijk nauwelijks op. Er is veel te zien en dus te doen. Te beginnen bij een warme drank in de herberg van Hindeloopen. Daar kan de plattegrond op tafel worden gelegd om het verdere plan te maken. Maar iets later zie je dat het al bijna 12.00 uur is en er wat te doen is bij het huishouden van 1920. Inderdaad, er is een hartelijk welkom en het eten staat op het (petroleum)vuur. De gastdame van vandaag vertelt aan de twee 12 jarigen hoe het er aan toeging zo'n 100 jaar geleden in een huishouden in Zoutkamp. Maar er is een proefje nieuwe aardappels en boontjes zo uit eigen tuin.
Na de maaltijd is het droog en brengen Julia en Marion een bezoek aan de stoomwasserij. Met bijna nog meer verbazing dan bij het huishouden kijken ze naar alle machines die een functie hebben en in beweging zijn. De stoomketel zorgt voor energie en brengt die via drijfriemen over op de wasketels die heen en weer bewegen.
Dat je dan zelf ook de handen uit de mouwen mag steken door de theedoeken door ze eerste dubbel te vouwen en dan door de wringer te halen maakt het extra interessant. Een stoomwasserij was alleen voor de elite van het dorp, de gewone burgers konden hun was in een tobbe doen en op het veld uitspreiden om te drogen of als er een waslijn bij het huis was daar te drogen hangen.
Buiten de wasserij staat zo'n tobbe, er is vuile was en zeep dus de stoker laat de meisjes hun gang gaan. Leuk vinden ze het wel maar ze zijn blij dat er nu een wasmachine en droger is. Zo'n stoomwasserij neemt toch een beetje veel ruimte in.
Wel is er in het ketelhuis lekker warm, een deel van het gezinsleven speelde zich vanwege de warmte in vroeger tijden vaak in het ketelhuis af. Uiteraard alleen bij kleine fabriekjes of bijvoorbeeld stoomgemalen. De stoker moest voor een goed gevulde ketel zorgen: voldoende water en kolen en niet zomaar een beetje stoken maar zuinig, precies voor de juiste druk zorgen zodat alle apparaten volop konden draaien.
je kijkt je ogen uit maar na de wasserij is er nog meer te doen. Julia en Marion moesten bij terugkomst op school hun ervaringen vertellen, de stoomwasserij zal zeker in dat verhaal zijn voorgekomen evenals de eenvoudige maar voedzame maaltijd.
bijdrage geplaatst: 15 juli 2017
afbeelding: Gebouw stoomwasserij IJsselmuiden, auteur